تعارف

SKS Microfinance، جيڪو هاڻي ڀارت فنانشل انڪليوژن لميٽيڊ جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، هندستان جي معروف مائڪرو فائنانس ادارن مان هڪ آهي. 1997 ۾ قائم ڪيل، SKS لکين غير محفوظ ماڻهن، خاص طور تي ڳوٺاڻن علائقن ۾ عورتن کي مالي خدمتون مهيا ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪري رهي آهي. هن بنيادي ڪم جي شروعات ۾ وڪرم اڪولا هو، جنهن جي ويزن ۽ قيادت هندستان ۾ مائڪرو فائنانس جي منظرنامي کي تبديل ڪري ڇڏيو. هي مضمون وڪرم اڪولا جي زندگي، SKS مائڪرو فنانس جو بنياد، ان جي ارتقا، ۽ ان جو اثر مائيڪرو فنانس جي شعبي ۽ سماج تي وڏي پيماني تي آهي.

Vikram Akula: ابتدائي زندگي ۽ تعليم

وڪرم اڪولا 1972ع ۾ هندستان جي هڪ مشهور خاندان ۾ پيدا ٿيو. هن جو تعليمي سفر ممبئي جي مشهور سينٽ زيويئر ڪاليج مان شروع ٿيو، جتي هن اقتصاديات ۾ گريجوئيٽ جي ڊگري حاصل ڪئي. هن شڪاگو يونيورسٽي ۾ پنهنجي پڙهائي کي اڳتي وڌايو، سماجي سائنس ۾ ماسٽر جي ڊگري حاصل ڪئي ۽ بعد ۾ پنهنجي پي ايڇ ڊي جي پيروي ڪئي. ساڳئي اداري ۾ پوليٽيڪل سائنس ۾.

اکولا جي اقتصاديات ۽ سماجي مسئلن جي نمائش سندس تعليمي سالن دوران سماجي ڪاروبار لاءِ سندس عزم کي تمام گهڻو متاثر ڪيو. هن جي شروعاتي تجربن ۾ ڳوٺاڻن هندستان جو هڪ اهم سفر شامل هو، جتي هن غريب، خاص طور تي عورتن کي درپيش مالي جدوجهدن کي پاڻ ڏٺو. هن تجربي پنهنجي مستقبل جي ڪوششن لاءِ مائڪرو فائنانس ۾ بنياد رکيا.

SKS Microfinance جو باني

1997 ۾، غريبن کي بااختيار بڻائڻ لاءِ ويزن سان هٿياربند، اکولا SKS Microfinance جو بنياد رکيو. تنظيم جو مقصد هو ته گهٽ آمدني وارن گهرن کي ننڍا قرض فراهم ڪرڻ، انهن کي نن businessesن ڪاروبار شروع ڪرڻ يا وڌائڻ جي قابل بڻائي. نالو SKS جو مطلب آهي Swayam Krishi Sangam، جيڪو ترجمو ڪري ٿو SelfEmployment Group، پنهنجي خودمختاري کي فروغ ڏيڻ جي عزم کي ظاهر ڪري ٿو.

شروعاتي سال مشڪل هئا؛ بهرحال، اڪولا جو طريقو جديد هو. هن بنگلاديش ۾ محمد يونس پاران تيار ڪيل گرامين بئنڪ ماڊل کي استعمال ڪيو، جنهن ۾ گروپ قرض ڏيڻ ۽ پير صاحب جي مدد تي زور ڏنو ويو. ھن ماڊل نه رڳو ڊفالٽ خطري کي گھٽ ڪيو پر ڪميونٽي جي بانڊنگ ۽ بااختياريءَ کي بھتر بڻايو.

جديد قرض ڏيڻ جا طريقا

SKS ڪيترائي نوان طريقا متعارف ڪرايا جيڪي ان کي روايتي قرض ڏيڻ واري ادارن کان ڌار ڪن ٿا. تنظيم تي ڌيان ڏنو ويو:

  • گروپ قرض ڏيڻ: قرض وٺندڙن کي ننڍڙن گروهن ۾ ورهايو ويو، جنهن ڪري کين واپسي ۾ هڪ ٻئي جي مدد ڪرڻ جي اجازت ڏني وئي.
  • عورتن کي بااختيار بڻائڻ: عورتن کي قرض ڏيڻ تي هڪ اهم زور ڏنو ويو، جيئن اهو سمجهيو ويندو هو ته عورتن کي بااختيار بڻائڻ سان وسيع سماجي تبديلي ايندي.
  • مالي خواندگي: SKS قرض وٺندڙن کي مالي انتظام، ڪاروباري صلاحيتن، ۽ ڪاروبار جي باري ۾ تربيت فراهم ڪئي، انهي ڳالهه کي يقيني بڻائڻ ته گراهڪ انهن جي قرضن کي مؤثر طريقي سان استعمال ڪرڻ لاءِ چڱي طرح ليس هوندا.

انهن حڪمت عملين نه رڳو قرض جي وصولي جي شرح ۾ اضافو ڪيو پر قرض وٺندڙن جي وچ ۾ ڪميونٽي ۽ ذميواري جو احساس پڻ وڌايو.

ترقي ۽ توسيع

Vikram Akula جي اڳواڻي ۾، ​​SKS Microfinance تيزيءَ سان ترقي ڪئي. 2000 جي وچ تائين، SKS ڪيترن ئي هندستاني رياستن ۾ پنهنجي پهچ کي وڌايو، لکين گراهڪن کي خدمتون پيش ڪري ٿي. تنظيم پنهنجي مضبوط آپريشنل ماڊل، شفافيت، ۽ سماجي مقصدن لاءِ وابستگي جي ڪري مشهور ٿي.

2005 ۾، SKS Microfinance هندستان ۾ پهريون مائڪرو فنانس ادارو بڻجي ويو جنهن هڪ غير بئنڪنگ مالي ڪمپني (NBFC) طور رجسٽر ٿيو، ان کي فنڊنگ ذريعن جي وسيع رينج تائين رسائي حاصل ڪرڻ جي قابل بڻائي. هن منتقلي هڪ اهم موڙ جي نشاندهي ڪئي، تنظيم کي اجازت ڏني وئي ته هو پنهنجي عملن کي وڌيڪ پيماني تي وڌائي ۽ مائڪرو قرضن جي وڌندڙ گهرج کي پورو ڪري.

IPO ۽ پبلڪ لسٽنگ

2010 ۾، SKS Microfinance عوامي ٿيو، ان کي هندستان ۾ پهريون مائڪرو فائنانس ادارو بنايو جنهن هڪ ابتدائي پبلڪ پرسنگ (IPO) شروع ڪيو. IPO انتهائي ڪامياب ٿي ويو، تقريبن 350 ملين ڊالر گڏ ڪيو ۽ تنظيم جي نمائش ۽ اعتبار کي خاص طور تي وڌايو. هي مالي واڌارو SKS کي اجازت ڏئي ٿو ته هو پنهنجي خدمتن کي وڌائي ۽ پنهنجي جاگرافيائي بيهڪ کي وڌائي سگهي.

چئلينجز ۽ تڪرار

پنهنجي ڪاميابي جي باوجود، SKS Microfinance ڪيترن ئي چئلينجن کي منهن ڏنو. هندستان ۾ مائڪرو فائنانس جو شعبو ڇنڊڇاڻ هيٺ آيو ڇاڪاڻ ته قرض وٺندڙن جي وچ ۾ وڌيڪ قرضن جي رپورٽن ۽ ڪجهه ادارن پاران غير اخلاقي قرض ڏيڻ جي عملن جي ڪري. 2010 ۾، آنڌرا پرديش ۾ هڪ بحران، جتي ڪيترن ئي خودڪشيون مبينا طور تي جارحاڻي مائڪرو فائنانس جي عملن سان ڳنڍيل هيون، صنعت ڏانهن اهم منفي ڌيان ڏنو.

انهن چئلينجن جي جواب ۾، اڪولا ذميوار قرض ڏيڻ تي زور ڏنو ۽ شعبي اندر مضبوط ريگيوليٽري فريم ورڪ جي حمايت ڪئي. هو مائيڪرو فنانس ادارن کي پائيدار طريقي سان هلائڻ کي يقيني بڻائڻ دوران گراهڪن کي تحفظ ڏيڻ جي ضرورت تي يقين رکندو هو.

ريگيوليٽري تبديليون ۽ لچڪ

آنڌرا پرديش بحران ريگيوليٽري تبديلين جو سبب بڻيو، جن سڄي سنڌ ۾ مائڪرو فنانس آپريشنز کي متاثر ڪيوديا. رزرو بئنڪ آف انڊيا (RBI) متعارف ڪرايو نئين هدايتون جنهن جو مقصد قرض وٺندڙن کي تحفظ ڏيڻ ۽ ذميوار قرض ڏيڻ واري عمل کي فروغ ڏيڻ آهي. SKS Microfinance انهن تبديلين سان مطابقت رکي ٿي سماجي ذميواري لاءِ پنهنجي وابستگي کي مضبوط ڪندي، ڪلائنٽ جي تعليم کي وڌائڻ، ۽ ان جي قرض ڏيڻ واري عمل کي بهتر ڪندي.

سماجي اثر ۽ ورثو

SKS Microfinance لاءِ وڪرم اڪولا جو نظريو مالي خدمتن کان اڳتي وڌيو؛ هن جو مقصد هڪ بدلجندڙ سماجي اثر پيدا ڪرڻ هو. عورتن جي بااختيارگي تي تنظيم جو ڌيان خاندانن ۽ برادرين تي گهرو اثر ڇڏيو آهي. مائيڪرو قرضن تائين رسائي عورتن کي ڪاروبار شروع ڪرڻ، گهريلو آمدني ۾ حصو ڏيڻ، ۽ پنهنجن ٻارن جي تعليم ۽ صحت ۾ سيڙپڪاري ڪرڻ جي اجازت ڏني آهي.

عورتن کي بااختيار بڻائڻ

تحقيق ڏيکاري ٿي ته جڏهن عورتون مالي وسيلن تي ڪنٽرول ڪن ٿيون، ته اهي پنهنجي خاندان ۽ برادرين ۾ وڌيڪ سيڙپڪاري ڪن ٿيون. SKS Microfinance 8 ملين کان وڌيڪ عورتن کي بااختيار بڻايو آهي، خاص طور تي انهن جي سماجي حيثيت ۽ معاشي آزادي ۾ بهتري. ھن بااختياريءَ جا اثرات آھن، وڌيڪ صنفي برابري ۽ ڪميونٽي جي ترقي کي فروغ ڏيڻ.

مالي شموليت

پنهنجي جديد طريقي جي ذريعي، SKS هندستان ۾ مالي شموليت کي فروغ ڏيڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو آهي. قرضن تائين رسائي فراهم ڪرڻ سان، تنظيم ڪيترن ئي ماڻهن کي غربت مان ڪڍڻ ۾ مدد ڪئي آهي، انهن کي ڪاروباري منصوبن جي پيروي ڪرڻ جي قابل بڻائي ٿو جيڪي مقامي معيشتن ۾ حصو وٺندا آهن.

نتيجو

ويڪرم اڪولا جي SKS مائڪرو فنانس جو باني هندستان ۾ مائڪرو فنانس جي ارتقا ۾ هڪ اهم لمحو آهي. مالي خدمتن ذريعي غريبن کي بااختيار بڻائڻ لاءِ سندس عزم لکين زندگين تي مستقل اثر ڇڏيو آهي. جڏهن ته چيلينجز باقي آهن، SKS Microfinance جو ورثو سماجي انٽرپرينيورز ۽ تنظيمن کي متاثر ڪرڻ جاري رکي ٿو جيڪي جامع ترقي ۽ پائيدار ترقي لاءِ ڪوششون ڪري رهيا آهن.

هڪ تيزيءَ سان بدلجندڙ دنيا ۾، اڪولا جو هڪ اهڙو سماج ٺاهڻ جو خواب جتي مالي پهچ سڀني لاءِ موجود هجي، اڳي کان وڌيڪ لاڳاپيل رهي. SKS Microfinance جو سفر جدت، لچڪ، ۽ ان يقين جي طاقت جو ثبوت آهي ته مالي خدمتون سٺي لاءِ هڪ قوت ثابت ٿي سگهن ٿيون.

SKS Microfinance جو آپريشنل ماڊل

گروپ قرض ڏيڻ ۽ سماجي هم آهنگي

SKS Microfinance جي آپريشنل ماڊل جي دل ۾ گروپ قرض ڏيڻ جو تصور آهي، جيڪو قرض وٺندڙن جي وچ ۾ هڪ مددگار نيٽ ورڪ ٺاهي ٿو. جڏهن عورتون گروپن ۾ گڏ ٿين ٿيون، ته اهي نه صرف مالي ذميواريون ٿيون، پر سماجي ڍانچي ۾ به شريڪ ٿين ٿيون، جيڪي ڪميونٽي لاڳاپن کي مضبوط ڪن ٿيون. هي ماڊل احتساب جي حوصلا افزائي ڪري ٿو، جيئن ميمبر هڪ ٻئي جي ڪاميابي کي يقيني بڻائڻ لاءِ حوصلا افزائي ڪن.

گروپ قرض ڏيڻ جي جوڙجڪ ننڍن، وڌيڪ منظم قرض جي سائز جي اجازت ڏئي ٿي، جيڪا قرض ڏيندڙ لاءِ خطري کي گھٽائي ٿي. ڊفالٽ قيمتون خاص طور تي گهٽ آهن انهن جي ڀيٽ ۾ جيڪي روايتي قرض ڏيڻ واري ماڊل ۾ ڏٺا ويا آهن. گڏيل سهڪار ۽ اجتماعي ذميواري کي هٿي وٺرائڻ سان، SKS هڪ منفرد ماحولياتي نظام جوڙيو آهي جتي هڪ ميمبر جي ڪاميابي سڀني جي ڪاميابيءَ ۾ حصو وٺندي آهي.

ٺاهيل مالي پراڊڪٽس

SKS Microfinance پنهنجي گراهڪن جي مختلف ضرورتن کي پورو ڪرڻ لاءِ تيار ڪيل مالي پراڊڪٽس جو هڪ سلسلو پڻ تيار ڪيو آهي. اهي پراڊڪٽس سادو مائڪرو لون کان ٻاهر آهن ۽ شامل آهن:

  • آمدني پيدا ڪندڙ قرض: ننڍا قرض جن جو مقصد قرض وٺندڙن کي ڪاروبار شروع ڪرڻ يا وڌائڻ ۾ مدد ڏيڻ آهي.
  • ايمرجنسي لون: تڪڙا پهچ وارا قرض جيڪي خاندانن کي غير متوقع مالي مشڪلاتن کي نيويگيٽ ڪرڻ ۾ مدد ڏيڻ لاءِ ٺاهيا ويا آهن.
  • بچت جون شيون: قرض وٺندڙن جي وچ ۾ بچت واري ثقافت جي حوصلا افزائي ڪري، انهن کي مالي لچڪ پيدا ڪرڻ جي قابل بڻائي.
  • انشورنس پراڊڪٽس: قرض وٺندڙن کي انهن خطرن کان بچائڻ لاءِ مائڪروانشورنس پيش ڪري ٿو جيڪي انهن جي مالي استحڪام کي ختم ڪري سگهن ٿا.

پنهنجي پراڊڪٽ جي پيشڪش کي متنوع ڪرڻ سان، SKS نه رڳو پنهنجي گراهڪ جو بنياد وڌائي ٿو پر پنهنجي ڪلائنٽ جي مجموعي مالي خواندگي کي به وڌائي ٿو.